Հոդվածներ
Արի ամուսնանանք: -Արի...
Հին հայկական պահպանողական հասարակարգում հարսանիքի ընդունված տարբերակ էր հարսնացուի համար գլխագին վճարելը: Տղան, ի մի բերելով իր ֆինանսական դրությունը, ճշտելով ոչխարների, կովերի և այլ խոշոր եղջերավոր անասունների կոնկրետ քանակը, ընտրում էր այն աղջկան, ով համապատասխանում է իր գրպանին: Հայկական գյուղերում երջանիկ էին այն աղջիկը և նրա ընտանիքը, ում համար վճարում էին 15 ոչխարից ավելի: Իսկ քաղաքներում, ուր ոչխարը արդիական չէր, փեսացուն արծաթե գոտիով էր վճարում հարսի դիմաց: Բարեբախտաբար, "ապրանքափոխանակության" այդ բարքերն ավարտվեցին 20-րդ դարի սկզբերին, սակայն այժմ դրանց մասին մեզ հիշեցնում է ապագա հարսիկին մինչ ամուսնությունը (բայց, անկասկած, ոչ հետո) նվերներով ողողելու սովորույթը:
Այլընտրանքային տարբերակներ
Հին Հայաստանում ոչ պակաս տարածված էր աղջիկ փախցնելը: Այդ սովորույթը զարգացել էր սոցիալական տարբերության հիմքի վրա: Չկարողանալով վճարել գլխագինը` տղան փախցնում էր աղջկան` որպես կանոն նրա համաձայնությունը գրպանում ունենալով: Հաճախ ծնողները մինչև կյանքի վերջ չէին ներում իրենց դավաճան աղջկան, չէին ճանաչում նրա երեխաներին եւ այլն: Անցյալում հայերի մոտ ընդունված էր նաև "բաշիքյարթմա" կոչվող երևույթը: Այն տարածված էր հիմնականում Ախալքալաքում, Սյունիքում, Ղարաբաղում: Նորածինների ծնողները ընտանիքների միջև հարազատության սերտ կապեր հաստատելու համար օրորոցային բալիկներին նշանում էին: Համարվում էր , որ նման նշանդրեքը հաջողություն է բերում 2 ընտանիքներին էլ և կանխում մահացությունը: Այս սնահավատությունը նրանց կենցաղի անբաժան մասն էր կազմում:
Թիրախի ընտրությունը
Հին հայկական սովորույթի համաձայն հարսնացուին ընտրում էր ոչ թե փեսան, այլ` նրա ծնողները` մասնավորապես մայրը: Որևէ աղջկա հավանելուց` այսպես կոչված "թիրախ" ունենալուց հետո ապագա սկեսուրը սկսում էր նրա մասին տվյալների բազա ստեղծել: Խորհրդակցում էր ամուսնու, հաճախ նաև տղայի, բայց հիմնականում եղբոր (քեռու) հետ: Այս հանգամանքը մեկ անգամ ևս վկայում է քեռու ունեցած դիրքի, խոսքի արժեքի մասին հայկական ընտանիքում: Նշենք, որ ապագա հարսի հիմնական արժանիքը նրա համեստությունն էր համարվում: Ուշադրություն էին դարձնում նաեւ նրա աշխատասիրության եւ առողջության վրա: Հարսի արտաքինի մեջ կարեւորվում էին նրա կարմիր թշերը` ի վկայություն քարե առողջության: Հարսնացուի ընտրության մեջ առանձնահատուկ դեր ուներ աղջկա մայրը: Հին հայկական իմաստությունն ասում է. "Աղջկան ուզելուց մորը նայիր":
Մեկնաբանություններ
KARINE......11:28 05.11.2011
shat baner 4giteyi ays kayqi mijocov imaca shnorhakalem ays kayqin vor ka
Marianna07:29 01.11.2011
De es der angam @nker chunem ,bayc erazum em mi or lsel et [email protected] jan ekeq baxtavor linenq)))))))))))))))))
alina09:22 19.10.2011
բինուլ10:30 19.07.2011
Ես դեմ mx - ասածի բավական էարատասահման հա արտասահման մենք ՀԱՅ ենք մի մոռացեք լավ ա վատ ա էսա : Չնայած այսօր լավ էլ ով ոնց ուզում է ապրում է:
hayarpi10:10 06.05.2011
erexeq aranc sirelu chamusnanaq,erjankutyun chka aranc siracd ancnavorutyan,nra amen mi terutyun@ qez hamar aravelutyuna darnum.
hayarpi01:14 05.05.2011
Sahak es krakic vaxenum es,arem vor shat lav bana amusnanal bayc ete iskapes sirum es,chnayac der chem amusnacel bayc vstah em vor amen inch shat lave linelu.
hayarpi01:12 05.05.2011
Sahak es krakic vaxenum es,arem vor shat lav bana amusnanal bayc ete iskapes sirum es,chnayac der chem amusnacel bayc vstah em vor amen inch shat lave linelu.
XXXXXXXXXXXX17:01 02.03.2011
ES ORINAK AMUSINNERI GITEM ,VOR MANUK HASAKUM AYSPES ASAC BASHIKYARTMA EN aREL !! U SHAAT ANHAJOX ZUYG E !! ES CHEM @NDNUNUM NMAN HIMARUTYUN@ !! MARD PETK E INKN @NTRI IR APAGAN !!
Roza04:14 29.09.2009
Dranq xosqer en, voronc yuraqanchyur axjik anhamber spasum e !!!
Lena04:55 27.08.2009
Ha ba incha vor apranqapoxanakutyun chi, hima el minchev ojit chtas axjik chen tani hars!!! Ahavor e
xxxx04:27 25.08.2009
eeeeeeeeeeeeeeeeee ho aprankapoxanakutyun chi
XXX girl04:12 14.07.2009
Yes naxntruem em norn
MILEN03:54 12.07.2009
AMEN MEK@ PITI VOROSHI HIN AVANDUYTOV TE NOR OV AMUSNANA
ԼՈՒՍԻԿ07:04 25.06.2009
ԵՍ ԴԵՄ ԵՄ ՀԻՆ ԱՎԱՆԴՈՒՅԹՆԵՐԻՆ ՔԱՆԻ ՈՐ ԻՆՁ ՀԱՄԱՐ ՈՉ ՄԻ ՏՂԱ ԴԺՎԱՐ 15 ՈՉԽԱՐ ՏԱ:
RUZ04:54 02.06.2009
DAVAY JIGYAR.menak dzeronc kases koshik moshikt paheluc indznic gumar chuzen.. DU ANGIN ESSS)
ASTX04:41 24.05.2009
Չամուսնանանք Ռուզ???
PUPUSHIK LILUSHIK08:22 15.03.2009
DA SHAT HACHELI NVER KLINI AXJKA HAMAR;AYN EL CNNDYAN OR@
sirun-txa05:11 10.03.2009
lol
Նաիրուհի07:14 24.02.2009
Վաաայ Լուսինե ջան ոնց է հնարավաոր անվերջ սպասել ու սպասել: Հաստատ կգա մի ժամանակ, որ հաստատ կհոգնես այդ սպասումից: Իհարկե Աստված տա, որ ոչ ոք երբեք չսպասի, այլ սերը գա բոլորի մոտ ճիշտ ժամանակին:
Zolushka05:15 24.01.2009
Inchqan romantik nver klini ete cnndyant ory stanas amusnutyunan arajark
Lusine07:06 04.12.2008
սերը դա տիեզերք է, հանուն որի կարելի է սպասել, սպասել...
Marina02:20 17.11.2008
Es shat erkar spaselem et barerin ev verjapes ereg shat romantik mtnolortum stacelem aytqan spasvac arajarkutyuny.Tarosy bolorit lini!!!!!!
Sona02:42 15.11.2008
Meka vochvog chi kara asi, inchi hamar en sirum u gnahatum. Gjvel en bolor@.
Լիկա00:58 22.10.2008
Այդ օրորոցային բալիկների նշանադրության պահը ոնց դուրս եկավ: Ասենք մի քանի տարի հետո բակի երեխաներն ասում են արի գործնագործ խաղանք, ասումա չէ նշանածս չի թողում: Լավ էր
Sahak02:01 07.10.2008
De ova hnarel es amusnanaly u saxis gcel kraky
Vanyush23:29 05.10.2008
Che avel lava ari chamusnananq,apri eli qo hamar
Meri02:49 02.10.2008
CAnkacac axjka hamar dranq amena spasvac ev cankali barernen vor karelie lsel sirac eakic
Artavazd23:36 21.09.2008
Vor tex el gnas , um mot el apres meke HAYRAKAN ojaxic lav u harazat tex ches cari aynpes vor heriqa TERROR aneq dzer Evropayov
MX00:11 20.09.2008
Ամենավատը այն է, որ մենք շատ լավ հասկանում ենք հին սովորույթների վատ կողմերը ու նորից շարունակում կրկնել դրանք: Ինչից է, որ արտասահմանում ապրող հայը կարողանում է ապրել այնպես, ինչպես ուզում է, իսկ Հայաստանինը պետք է ապրի այնպես ինչպես ուզում են ուրիշները, այսինքն` հայկական մենթալիտետով օրինակ ընդունված է, որ տղան պետք է անպայման ապրի ծնողների հետ, որովհետև եթե չապրի նրանց հետ, դա ծնողների կողմից կհամարվի "իրենց չհարգելու" նշան` մոռանալով լիգուցե, որ երբ իրենք երիտասարդ էին, իրենք էլ էին երազում առանձին ապրելու մասին:
Karen00:35 18.09.2008
e ha Yezdinern el xndzornerov cecum en harsin yete sax mnac anusnanum en yete che zato kayf@ qyar mnac
Հրիփսիմե04:36 22.08.2008
Դե հին հայկական ավանդույթի համաձայն հենց տղաի մոր հետ ել ամուսնանում եր հարսնացուն,տաննել մի նոր ծառա եր ավելանում: Ու ցավոք այսօրվա շատ հայկական ընտանիքներում այդ ավանդույթը պահպանվում է:
Karine15:02 03.05.2008
Hima karevore ojit@,poxhamadzaynutyun@ ev zuyqeri ancnakan @ntrutyun@.
ANNA12:48 22.04.2008
DE ETE MEK@ KURSI LINER KASER EREVI
Armen13:00 19.03.2008
es @s @gi kayfe chem karum jogem, karogha meke kursiya???